ประเพณี ที่ไม่ควรลืม (หรืองานบุญทางภาคอีสาน)
สำหรับบทนี้ ผมก็จะเอา เรื่งราวและภาพ เกี่ยวกับประเพณี พื้นบ้าน ทางภาคอีสานมาฝากกันครับ เผื่อว่าใครจะยังไม่รู้จัก หรือว่าลืมกันไปแล้ว...
ก็แน่ล่ะครับ ในยุคแบบนี้ ที่คนเรารุ่นใหม่ๆ ยากจะเข้าใจ ในหลักธรรมอันเก่าแก่ ที่สืบทอดกันมาช้านาน ลานวัดที่เคยมีผู้คนนั้นเดินเพ่นพล่าน ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ หนุ่มๆสาวๆต่างก็พากันเข้าวัดเข้าวา มาทำบุญทำทาน ฟังเทศฟังธรรม ในยุคก่อนๆ... แต่กลับต่างกันในยุคนี้ ที่คนเราจะนิยมวัตถุมากกว่านิยมวัดวาอาราม จนทำให้หลายวัดนั้นขาดการดูแล จนต้องกลายเป็นวัดร้างไป และส่งผลกระทบไปถึงประเพณีงานบุญต่างๆ ที่นับวันนั้นเริ่มจะไม่ค่อยจะมีให้เห็นในปัจจุบันนอกเสียจากคนเฒ่าคนแก่ ที่ยังพอจะมีให้เห็นอยู่บ้าง .......
ขณะที่การเปลี่ยนผ่านในวงรอบเล็กลงมาอย่างการเปลี่ยนผ่านของแต่ละเดือนนั้น หลายประเทศอาจไม่ให้ความสนใจ แต่สำหรับชาวอีสานโบราณแล้วนี่คือส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตวัฒนธรรม ซึ่งชาวอีสานได้บ่มเพาะภูมิปัญญา ก่อกำเนิดเป็นประเพณีสำคัญๆขึ้นมาและได้ร่วมสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยพวกเขาเรียกขานประเพณีเหล่านี้รวมกันว่า "ฮีตสิบสอง"
ฮีตสิบสอง หมายถึง จารีตประเพณีประจำสิบสองเดือน ซึ่งถือเป็นโอกาสดีที่ชาวบ้านจะได้มาร่วมชุมนุมและทำบุญในทุกๆ เดือนของรอบปี และถือเป็นจรรยาของสังคม ผู้ที่ฝ่าฝืนก็จะเป็นผู้ที่ ผิดฮีต หรือ ผิดจารีต นั่นเอง(หลายครั้ง ฮีตสิบสอง มักจะกล่าวควบคู่" คลองสิบสี่ "(คองสิบสี่) ที่เป็นดังแบบแผนหรือแนวทางดำเนินชีวิต(คลอง=ครรลอง)แต่จะมุ่งเน้นไปทางศีลธรรมมากกว่าด้านอาชีพ)
ฮีตสิบสอง ประเพณี 12 เดือนอีสาน
ประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง เดือนสิบเอ็ด
สำหรับประเพณีหลักๆ 12 เดือนตามฮีตสิบสองของชาวอีสานโบราณนั้นประกอบด้วย
เดือนเจียง (เดือนอ้าย) มีการประกอบพิธีบุญเข้ากรรม ซึ่งเป็นเดือนที่พระสงฆ์เข้ากรรม (ปริวาสกรรม) เพื่อให้พระสงฆ์ผู้กระทำผิด ได้สารภาพต่อหน้าคณะสงฆ์ เป็นการฝึกจิตสำนึกถึงความบกพร่องของตน และมุ่งประพฤติตนให้ถูกต้องตามพระธรรมวินัยต่อไป ชาวบ้านก็จะมีการทำบุญเลี้ยงผีต่างๆ
ประเพณีทั้งสิบสองเดือน ชาวอีสานโบราณถือว่าเป็นหน้าที่ของทุกคนที่จะต้องร่วมมือกันอย่างจริงจัง ตั้งแต่เดือนอ้ายจนถึงเดือนสิบสอง ใครที่ไม่ไปช่วยงานบุญก็จะถูกสังคมตั้งข้อรังเกียจ และไม่คบค้าสมาคมด้วย การร่วมประชุมทำบุญเป็นประจำทำให้ชาวอีสานมีความสนิทสนมรักใคร่และสามัคคีกัน ทั้งภายในหมู่บ้านของตนและในหมู่บ้านใกล้เคียง
สำหรับวันนี้ด้วยสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป ส่งผลให้ประเพณี 12 เดือนหลายอย่างของชาวอีสานเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ในขณะที่บางประเพณีก็เริ่มสูญหาย ซึ่งหากประเพณีเหล่านี้ไม่มีการสืบต่อหรือไม่มีการอนุรักษ์ไว้ บางทีในอนาคตเด็กรุ่นใหม่อาจไม่รู้จักประเพณีอันดีงามอย่าง"ฮีตสิบสอง"ก็เป็นได้
เขียนโดย. หายใจทิ้งไปวันๆ
0 ความคิดเห็น :
แสดงความคิดเห็น